Motivacija za učenje

Uvod

Učenje je relativno trajna i progresivna promena ponašanja pojedinca nastala kao rezultat prethodne aktivnosti.Učenjem se stiču navike,veštine,usvajaju se znanja i infomacije,društvena pravila i socijalne norme,razvijaju se interesovanja i motivi,fomiraju se socijalni stavovi,vrednosti i ideologije,razvijaju se i menjaju osobine ličnosti i još mnogo toga.
Prema Bulajić (1990) motiv se određuje kao pokretač aktivnosti ili nešto što podstiče organizam na akciju ili podražava i usmerava akciju pošto se organizam jednom aktivirao.
Postoje brojni motivi i podsticaji čovekove aktivnosti koje je moguće podeliti u nekoliko vrsta.Prema Đuriću (1997) to su:

1. Po poreklu mogu biti: urođeni,primarni ili biološki i stečeni,socijalni ili sekundarni
2. Po vrsti potreba koje zadovoljavaju : organski i psihološki
3. Po stepenu uvida osobe u svoj motive : svesni i nesvesni
4. Pema izvoru zadovoljenja potrebe : spoljašnji objekat (podsticaj) i unutrašnja tendencija

Sam proces kretanja,održavanja i usmeravanja aktivnosti naziva se motivacija.Tu se ističe pokretanje organizma na određenu aktivnost,njeno održavanje i usmeravanje ka određenom cilju.Motivacija je značajan faktor pri aktiviraju sposobnosti i osobina ličosti koje učestvuju u učenju.Često ne deluje direktno na učenje,već indirektno,preko opažajne pažnje,većeg interesovanja,uloženih napora i veće spremnosti za savlađivanje prepreka koje su na putu ostvarenja cilja učenja.

Značaj motivacije u školskom učenju

Čovek postaje ličnost učenjem i tokom dugog procesa socijalizacije.To učenje počinje rođenjem i traje do kraja života.Sve što čovek kasnije postaje i poseduje u najvećoj meri rezultata je njegovog učenja.Uči se opažanju fizičke i društvene sredine,a sa tim opažajima saznaj nove osobine,svojstva i nove odnose među ljudima.Time učenje omogućava praćenje razvoja,saznavanje saznajnih procesa,pojava i predmeta koji postoje u objektivnoj stvarnosti.Čovek se uči da misli,pamti i oseća,razvija i stiče nove potrebe i motive,formira stavove,ideale i vrednosti,menja i oblikuje osobine temperamenta.
Deca uče da budu društvena ili sebična,da sarađuju i druže se,da budu pokorna i učtiva,istrajna i vredna,agresivna i tvrdoglava,lenja i neodgovorna.Koje od ovih osobina će dete usvojiti zavisi od toga šta društvo podstiče i želi da formira.Ali jasno je da učenje velikim delom dopinosi razvijanju i formiranju ličnoti prema ciljevima određenog društva.Tako formirana ličnost utiče na menjanje i unapređivanje sredine u kojoj živi.
Učenje je razvoj,progresivno menjanje jedinke.Mnogi naučnici slažu se da je motivacija jedan od osnovnih uslova dobrih rezultata u nastavi.Do znanja se ne dolazi prostim ponavljanjem ili jednostavnim nalaženjem u nekoj situaciji,već je potrebno da učenici i studenti žele i hoće da savladaju i usvoje određeno gradivo(Đorđević,1975).Učenje i studiranje je stalna motivaciona aktivnost koja predstavlja njegovo bitno svojstvo.Nastava i učenje mogu da ostvare željene rezultate samo ako su učenici motivisani.
Da je motivacija blisko vezana za rezultate učenja potvrđuju isrtaživanja urađena na ispitanicima 1984. I 1987. Godine.Kod svih ispitanika utvrđen je visok stepen povezanosti motivacije i školskog učenja.Slušaoci koji su visoko motivisani za učenje imaju pozitivan stav prema ukupnom nastavnom radu.Oni u svakom radu i organizaciji nastavnog procesa pronalaze više podsticaja za učenje koje će ih dovesti do željenog cilja.Zato oni postižu najbolje rezultate u učenju,imaju najmanje primedbi na organizaciju i realizaciju nastavnog procesa.,dok slušaoci koji su manje motivisani,češće pokazuju da su nezadovoljni organizacijom i radom nastavnika i imaju najviše poteškoća u učenju.
Realno je očekivati da učenici i studenti koji imaju veću motivaciju za učenje postižu bolje rezultate u odnosu na one koji su manje motivisani.Međutim,ne radi se samo o količini stečenih znanja,već i o njihovom boljem kvalitetu i istrajnosti.Time se motivacija može definisati kao ključni problem učenja i osnovni problem svestranijeg formiranja ličnosti.