Racunovodstveni prikaz pdv-a

PDV je opšti porez na potrošnju koji se obračunava i plaća na isporuku dobara i pružanje usluga, u svim fazama proizvodnje i prometa dobara i usluga, kao i na uvoz dobara, osim ako ovim zakonom nije drukčije propisano¹. Porez na dodatu vrijednost (PDV) je najrasprostranjeniji sistem oporezivanja prometa roba (dobara) i usluga u svetu. Primenjuje se u preko 120 država sveta, a u nekim od njih se javlja i pod drugačijim nazivima naprimjer u Ujedinjenom Kraljevstvu, Kanadi, Novom Zelandu ili Singapuru gdje je poznat kao porez na dobra i usluge (eng. goods and services tax (GST)), dok je u Japanu poznat kao porez na konzumiranje.

Porez na dodatu vrijednost je indirektni porez, što znači da se ne prikuplja direktno od lica koje je porezni obveznik, već od lica koja se smatraju krajnjim potrošačima. S obzirom da je PDV zamišljen kao porez na konzumiranje, izvoz (koji se, po definiciji, konzumira vani) nije predmet oporezivanja.

PDV je izumio francuski ekonomista Maurice Lauré (Moris Lore) 1954. godine. On je bio direktor francuske poreske službe koja je 10. aprila 1954. uvela taxe (TVA). Ovaj porez je isprva uveden kao opterećenje za velike kompanije, ali je vremenom njegovo delovanje prošireno na sve oblasti poslovanja. U Francuskoj je PDV najznačajniji izvor javnog finansiranja i procjenjuje se da donosi oko 45% prihoda.

Porez na dodatu vrednost se primenjuje već skoro četiri decenije tako da više ne predstavlja novinu ni u teoriji ni u praksi. Zahvaljujući praktičnim prednostima, primenjuje se u zemljama različitih nivoa privredne razvijenosti. Naime, postao je najpopularniji oblik oporezivanja prometa proizvoda i usluga. šta više, primenjuju ga sve članice OECD (osim Australije i SAD), a ustanovljen je i kao ¨porez Evropske zajednice čime je postao jedan od uslova za pristupanje Zajednici (Uniji).