Stanovanje kao problem danasnjice

1. UVOD

Grad je relativno veliko i stalno urbano naselje u kojem većina stanovništva živi od industrije, trgovine i servisnih delatnosti za razliku od sela gde je većina ekonomskih aktivnosti zasnovana na poljoprivredi. Između uobičajenog značenja reči grad i onoga u administrativnoj upotrebi postoji bitna razlika, koja često dovodi do zabuna i nesporazuma. Mnogi gradovi imaju zaseban administrativni, pravni ili povesni status temeljen na lokalnom zakonu. Zato se ponegde za ovo drugo značenje koristi sintagma upravni grad.
Gradovi imaju razvijene sisteme za zdravstvo, infrastrukturu, korišćenje zemljišta, stanovanje, urbanizam i transport. Gradovi takođe imaju definisana industrijska, trgovačka i rezidencijalna područja. Veliki grad površinom ili brojem stanovnika postaje metropolis (kao npr. Šangaj), a jednom kad se raširi do susednog grada i spoji se s njim postajemegalopolis (npr. Tokio i Jokohama).(Slika 1.-Grad)
Slika 1.- Grad

Haotična, neplanska izgradnja silnih solitera i neprestano uvećanje spratnosti zgrada dovodi do porasta cene građevinskog zemljišta. Došlo je do pojave snažnih vetrova u „betonskim klisurama“, gde nikada ne dospeva Sunčev zrak. Prenaseljenost i zagađivanje životne sredine u velikim gradovima su dostigli kritične razmere, da javnost iskazuje sve veće protivljenje izgradnji industrijskih pogona. Veliko povećanje broja automobila na ulicama takođe uvećava negativne posledice zagađivanja životne sredine. Život u gradovima postaje sve složeniji zbog sve češćih saobraćajnih zastoja i umanjenja brzine saobraćaja. Zagađivanje vazduha, buka, saobraćajne nesreće, nezaposlenost, otuđenost mladih, delikvencija, alkoholizam, narkomanija i druge nevolje su sve značajnija činjenica koja karakteriše velike gradove. Gradovi su rasli i razvijali se noseći sa sobom svoje prednosti i mane. Prednosti su uključivale: smanjene troškove transporta, razmenu dobara i ideja, deljenje prirodnih resursa, neograničen pristup tržištu, a kasnije tokom razvoja i pogodnosti poput vodovoda i kanalizacije. Mane su uključivale: smanjenje stambenog prostora, porast kriminala svih vrsta, povećanu smrtnost, povećane troškove života i zagađenje.
Jedna karakteristika koja razlikuje malo mesto od velikog grada je organizirana lokalna vlast. Mesto ili manje naselje postiže svoje zajedničke ciljeve neformalnim dogovorima među susedima ili pod vodstvom vođe/poglavara/starešine. Gradom upravljaju profesionalni administratori koji donose pravila i ‘regulativu’, te posebne poreze i takse (hranu ili druge potrepštine kojima se može trgovati) da bi se namirila gradska vlast. Ta gradska vlast mogla je biti temeljena na religiji, naslednom pravu, vojnoj moći, opštekorisnim projektima (napr. izgradnja kanala), poljoprivredi i raspodeli hrane, zemljoposedništvu, manufakturi, trgovini, financijama ili kombinaciji navedenog.Društva i ljudske zajednice koje borave u gradovima često se nazivaju civilizacije.