Lumbalni sindrom

    1. UVOD

Lumbalni bol doživi 80% ljudi tokom života. Podjednako je čest kod osoba oba pola. Ima osobinu da recidivira. Lumbalni bolni sindrom je jedan od najučestalijih zdravstvenih problema današnjice i najčešći uzrok izostanka s posla. Procenjuje se da 80% populacije tokom života, bar jednom, oseti bol u području donjeg, lumbalnog dela kičme, koji recidivira kod najmanje 50% ovih pacijenata. Problem “bola u leđima” se najčešće javlja u najproduktivnijem periodu čovjekovog života, između tridesete i pedesete godine starosti, podjednako često kod osoba oba pola. Kod većine je praćen smanjenom sposobnošću za rad i potrebom za adekvatnim medicinskim tretmanom. Međutim, srećna okolnost je ta da većina pacijenata s lumbalnim bolnim sindromom, uglavnom, prođe kroz odgovarajući medicinski tretman i oporavi se u potpunosti, a samo kod 5% pacijenata ovaj bol pređe u stadijum hronične bolesti.

Bol može biti veoma jak, nekad povremen, pojavljuje se postepeno ili naglo. Uzroci bola u ledjima najčešće su kombinacije činilaca: starenje, osteoporoza, prolaps intravertebralnog diska, slabost leđnih mišića, fizički napori, gojaznost. Bol u ledjima može biti ponekad znak i ozbiljnijih bolesti kao što su dijabetes, bubrežne bolesti ili tumora.

    2. LUMBALNI SINDROM

Postoje mnogobrojni nazivi za ovo bolno stanje: bolna leđa, bolna krsta, lumbago, krstobolja. Stručni naziv za bol u leđima je lumbalni bolni sindrom (LBS). Lumbalni bolni sindrom je skup simptoma različite etiologije koje se prezentuju u vidu bolova u ovoj regiji i to na prelazu lumbalnog u sakralni dEo kičme između vrlo pokretnog i opterećenog zadnjeg lumbalnog pršljena i slabo pokretne sakralne kosti.
Lumbalni  sindrom  podrazumeva  tegobe  u  vidu  bolova,  uz  poremećaj  funkcije lumbosakralnog dela kičmenog stuba i zaštitnu mišićnu reakciju na bol (spazam), a često i simptome kompresivne lumbalne radikulopatije. Kod nas se sreću sledeći nazivi za tegobe u lumbosakralnom predelu koje su obuhvaćene pojmom lumbalni sindrom: lumbalna diskopatija, lumbago, lumboishialgija, išijas, kompresivni lumbalni sindrom, lumbalna spondiloza ili spondilartroza i dr.
Lumbalni bolni sindrom (lumbago) je termin koji određuje bol u donjem delu leđa, odnosno slabinskom delu kičmenog stuba. Donji deo leđa podnosi najveće opterećenje i nosi najveći deo telesne težine, zbog čega se degenerativne promene najčešće i dešavaju upravo u tom delu.
Akutni lumbalni bol nastaje naglo, najčešće nakon nekog naglog pokreta ili nepravilnog podizanja većeg tereta. Bol može ponekad biti toliko jaka da bolesnik ostane trenutno ukočen u određenom položaju. Ako je nastala kompresija živca bol se prostire duž noge sve do stopala. Zbog bola i ograničene pokretljivosti bolesnik ne može da obavlja ili veoma teško obavlja aktivnosti samozbrinjavanja, ne može se dugo zadržati u istom položaju, javlja se osećaj trnjenja i mravinjanja, a moguća je pojava pareza ili paraliza pojedinih delova donjeg ekstremiteta. U slučaju kompresije na kaudu ekvinu javlja se poremećaj eliminacije, odnosno retencija urina, ili opstipacija. Smetnje emocionalne prirode: strah, nervoza i nesanica prisutne su kod većine pacijenata.