Poslovno pravo

POSLOVNO PRAVO
1. POJAM I RAZVOJ TRGOVAČKOG PRAVA
Trgovačko pravo predstavlja skup pravnih pravila kojima se regulišu položaj trgovačkih društava, trgovca pojedinca, i drugih učesnika u trgovačkom prometu, te privatno pravni trgovački poslovi u koje ti subjekti ulaze, zaključuju ih i ispunjavaju. Odnosno, privredno, trgovačko pravoje samostalna grana prava koja izučava pravni status privrednih subjekta i njihov odnos prema državi kao i njihov menusobni odnos. Razvoj trgovačkog prava datira još iz starog vijeka i vezan je za razvoj trgovine. Hamurabijev zakon (oko 2000-te godine prije Krista) poznavao je prodaju, poslove prevoza, posredovanje, zajam sa kamatom i kredit. Feničani kao pomorci razvili su prve institute pomorskog trgovačkog prava. U Staroj Grčkoj bila su posebna pravila vezana za pomorsku trgovinu i bankarstvo. Rimsko pravo je poznavalo ustanove pomorskog zajma i trgovinsko zastupanje. U srednjem vijeku razvoj trgovine pospješili su krstaški ratovi, sajmovi i vašari. Srednji vijek je dao i preteču komanditnog društva. U novom vijeku, za vrijeme Napoleona u Francuskoj je donesen Trgovački zakonik(1807). Navedeni zakonik je bio uzor donošenju zakonika u mnogim zemljama pa i u Srbiji, Turskoj. Sigurno, jedan od najvećih akata koji je donesen u trgovačkom pravu je Sporazum o uspostavljanju svjetske trgovinske organizacije WTO, koji je 01.01.1995.godine stupio na snagu.

(INTEGRACIONI PROCESI XX VJEKA – UNIFIKACIJA)

*U pravu EU trgovačko pravo je kompanijsko pravo i kao kod nas je samostalna grana prava.
*U angloameričkom pravu je granansko pravo koje je komercijalizovano, te se naziva komercijlno pravo.

♦Trgovačko pravo obuhvata:

a) Statusno trgovačko pravo (trgovac, preduzetnik, trgovačka društva i drugi subjekti);
b) Ugovorno trgovačko pravo (poslovi prometa robe, novca i hartija od vrijednosti);
c) Reglementarno ili upravno (proučava odnose privrednih subjekata i države).

SAMOSTALNE DISCIPLINE TRGOVAČKOG PRAVA
Privredno (trgovačko) pravo se grana u samostalne discipline:

•  pravo industrijske svojine,
•  pravo osiguranja,
•  menunarodno privredno ( trgovačko ) pravo,
•  saobračajno pravo, bankarsko pravo,
•  mjenično i čekovno pravo,
•  turističko pravo.

*Odnos trgovačkog i drugih grana prava:

•  Trgovačko i granansko pravo (Pragmatičnost trgovačkog prava)
•  Trgovačko i upravno pravo
•  Trgovačko i samostalne grane trgovačkog prava
•  Trgovačko i menunarodno trgovačko pravo

2. IZVORI TRGOVAČKOG PRAVA
Izvori trgovačkog prava – su:

a) zajednički i
b) autonomni izvori.