Poslovno pravo Ispit

1.    POJAM I PREDMET MEĐUNARODNOG POSLOVNOG PRAVA
POJAM:
MPP je grana prava u kojoj se izučavaju pravila za regulisanje međunarodnih poslovnih odnosa kojima se ostvaruje promet imovinskih vrednosti između subjekata koji pripadaju različitim suverenitetima. Ove odnose uspostavljaju kroz konkretne međunarodne poslovne transakcije subjekti kojima je priznato svojstvo trgovca ili privrednika čija se središta nalaze na teritorijama različitih država. Ukupnost odnosa koji nastaju prilikom zasnivanja i izvršavanja takvih međunarodnih transakcija, može se označiti kao međunarodno poslovanje. Otuda se skup pravnih i drugih pravila kojima je regulisano njihovo odvijanje, označava kao međunarodno poslovno pravo.
Najznačajniji deo međunarodnih poslovnih odnosa čine poslovi kojima se neposredno vrši razmena imovinskih vrednosti prometom robe ili pružanjem usluga. Pošto se ovi poslovi vrše zaključivanjem i ispunjavanjem odgovarajućih ugovora, samim tim osnovnu sadržinu MPP-a čine propisi koji regulišu različite vrste ugovora o međunarodnoj prodaji robe i ugovori o pružanju usluga. Neke usluge su samostalne i nezavisne od prodaje robe, a neke imaju funkciju lakšeg i bržeg obavljanja prometa robe i njihovo pružanje može prethoditi zaključivanju ugovora o prodaji ili pratiti njegovo izvršenje. Pružanje i jednih i drugih usluga u pravnom smislu pretpostavlja postojanje posebnih pravnih poslova. Primeri poslova pružanja usluga: usluge špedicije, međunarodnog prevoza, osiguranja, poslovi kreditiranja ili finansiranja, poslovi osiguranja investicija, prenos prava intelektualne svojine. STO je usvojila opšta pravila prometa usluga. Deo MPP-a u kome se izučavaju navedeni ugovori označava se kao međunarodno trgovinsko pravo i čine njegov posebni deo. Posebnom delu prethodi opšti deo MPP-a koji čine pravila kojima se regulišu subjekti i pravni položaj učesnika u međunarodnim transakcijama. Pravila kojima se uređuju pitanja ko može biti učesnik u međunarodnim transakcijama i pod kojim uslovima se odvija međunarodni promet robe i usluga, čini tkz statusni deo MPP-a i označava se kao međunarodno ekonomsko pravo.

PREDMET:
Uobičajeno je shvatanje da predmet svake grane prava čini onaj deo društvenih odnosa koji ona normativno uređuje. Predmet MPP-a čine međunarodni poslovni odnosi, tj odnosi u međunarodnoj razmeni robe i usluga.
Sadržinu međunarodnih poslovnih odnosa čine međunarodne poslovne transakcije koje su uobličene u konkretnim pravnim poslovima. To su, pre svega, pravni poslovi imovinskog karaktera čija povreda polači naknadu štete kao imovinsku sankciju (privatnopravni odnosi u kojima ugovorne strane nastupaju na osnovu autonomije volje, čak i kada su nosioci javne vlasti tj suvereniteta). Predmet MPP-a karakteriše “funkcionalna i suštinska veza sa kogentnim režimom ekonomskih odnosa sa inostranstvom“, što podrazumeva obavezu subjekata da prilikom zaključivanja i ispunjenja međunarodnih poslova poštuju prirodnopravne propise koji čine ne samo domaći režim spoljne trgovine, već i pravila koja su prihvaćena u međunarodnoj trgovini. Predmet nauke MPP-a čine pravna i druga pravila kojima su regulisani međunarodni odnosi.