Postrojenje za prečišćavanje upotrebljenih voda u Somboru

APSTRAKT:
U radu je opisano postrojenje za prečišćavanje upotrebljenih voda u Somboru
(upotrebljenje vode, podela i sastav upotrebljenih voda, uticaj upotrebljenih voda na
vodotokove). Poseban akcenat je stavljen na rešavanje pitanja prikupljanja, ispuštanja i
tretmana prečišćenih upotrebljenih voda naselja i industrije za celo područje grada, i
detaljan opis metoda za prečišćavanje upotrebljenih voda.
KLJUČNE REČI: postrojenje za prečišćavanje upotrebljenih voda, upotrebljene
vode, kanalizacioni sistem.

1. UVOD
Voda je najrasprostranjenija materija u prirodi i osnovni je preduslov za opstanak svih
živih bića na planeti. Oko tri četvrtine površine na Zemlji prekriveno je vodom i procenjuje
se da je ukupna količina vode na zemaljskoj kugli oko 1,4 milijarde km3
(1,4 x 1021 litara).
Kao najvrednija prirodna sirovina voda je neophodna za industrijski i tehnološki napredak
čovečanstva.
Iako je količina vode na Zemlji znatna, voda dostupna za ljudsku upotrebu je u velikoj
meri ograničena. Sveže (slatke) vode predstavljaju manje od 2,5% od ukupne količine
vode na zemaljskoj kugli. Od toga, skoro 80% se nalazi zaleđeno na polovima i ostalim
zaleđenim površinama na zemlji (glečeri). Prema ovoj računici, tek 0,5% sveže vode na
planeti se može koristiti za ljudsku upotrebu (Agencija za zaštitu životne sredine, 1990.
godina).
Kakav će uticaj upotrebljene vode imati na okolinu, zavisi od svojstava upotrebljenih
voda i količine upotrebljenih materija. Uticaj upotrebljenih materija na okolinu je veoma
različit. Materije, kao što su hranljive soli, u malim količinama deluju povoljno, dok u većim
koncentracijama izazivaju poremećaje ekološkog sistema. U upotrebljenim vodama se
često susreće prisustvo teških metala, kao što su Hg, Pb, Cr, Cd. Ispuštanjem ovih
materija u okolinu i u malim koncentracijama mogu otrovno delovati na živi svet. Sve
upotrebljene vode sadrže mirkoorganizme. Saprofitni mikroorganizmi (razlagači), biološki
razgrađuju organske materije, troše rastvoreni kiseonik, pa se može pojaviti neželjeni
manjak kiseonika. Oni razgrađuju organsku materiju do neorganske i tako obavljaju deo
postupka truljenja materije u biosferi. Među mikroorganizmima fekalnog porekla ima i
patogenih koje mogu biti uzročnici tifusa, tuberkuloze, kolere, poliomielitisa, hepatitisa.
Ove zarazne bolesti mogu se preneti kupanjem u nečistoj vodi, preko kože ili gutanjem ili
konzumiranjem proizvoda iz vode, posebno školjki, koje se jedu žive. Upotrebljene vode
se kanalizacijom odvode iz naselja i ispuštaju u vodoprijemnike: reke, jezera, mora ili
zemljište. Iz tog razloga je potrebno pre ispuštanja u okolinu upotrebljene vode prečistiti,
što je i Zakonom propisano. (Kolaković, Vujović, 2011)
Cilj rada je da se prikažu karakteristike jednog sistema za prečišćavanje
upotrebljenih voda. Razmatrana je opština Sombor, odnosno grad Sombor sa naseljima
Aleksa Šantić, Bački Breg, Bački Monoštor, Bezdan, Gakovo, Doroslovo, Kljajićevo, Kolut,
Rastina, Riđica, Svetozar Miletić, Stanišić, Stapar, Telečka i Čonoplja, čija je teritorija
ispresecana hidrografskom mrežom kanala sistema Dunav-Tisa-Dunav, a značajniji rečni
tokovi, odnosno potencijalni recipijenti, su manje reke Plazović i Mostonga i reka Dunav