Ugovori o radnom odnosu

UGOVORI KOJIMA SE NE ZASNIVA RADNI ODNOS
UGOVOR O PRIVREMENIM I POVREMENIM POSLOVIMA, UGOVOR O VOLONTIRANJU, UGOVOR O ZASTUPANJU I POSREDOVANJU, UGOVOR O DELU, UGOVOR O STRUČNOM OSPOSOBLJAVANJU, UGOVOR SA LICEM KOJE JE ČLAN OMLADINSE ILI STUDENTSKE ZADRUGE, UGOVOR O DOPUNSKOM RADU;

UGOVOR O PRIVREMENIM I POVREMENIM POSLOVIMA
Poslodavac može za obavljanje poslova koji su po svojoj prirodi takvi da ne traju duže od 120 radnih dana u kalendarskoj godini da zaključi ugovor o obavljanju privremenih i povremenih poslova sa:

• nezaposlenim licem;
• zaposlenim licem koje radi nepuno radno vreme- do punog radnog vremena;
• korisnikom starosne penzije;
• licem koje je član omladinske ili studentske zadruge i koje nije starije od 30 godina;

Ovaj ugovor se zaključuje u pisanom obliku. Prema mišljenju Ministarstva za rad i socijalnu politiku? – mora da se radi o poslovima koji su iz delatnosti poslodavca i da Pravilnikom o organizaciji i sistematizaciji radnih mesta nije utvrđena vrsta posla, stručna sprema i drugi posebni uslovi za rad na tim poslovima – inače se radi o stalnim poslovima.

UGOVOR O STRUČNOM OSPOSOBLJAVANJU I USAVRŠAVANJU
Atipičnost je što se kod ovog ugovora ne zasniva radni odnos. Zbog toga je konsktrukcija „pripravnici volonteri“ npr. u sudovima, contradictio in adiecto, jer je pripravnički rad u okviru radnog odnosa, dok je volonterski van radnog odnosa.
Zakon o radu ovaj ugovor naziva Ugovor o stručnom osposobljavanju i usavršavanju, jer je namenjen pre svega licima kojima je potrebno da rade određeno vreme pripravnički staž, a ne mogu da dobiju poziciju pripravnika.
Ugovor o stručnom osposobljavanju i usavršavanju poslodavac može da zaključi u pisanom obliku :

• sa nezaposlenim licem, radi obavljanja pripravničkog staža i polaganja stručnog isita, kada je to zakonom, tj. pravilnkom predviđeno ko poseban uslov za samostalan rad u struci;
• sa licem koje želi da se stručno usavrši i stekne posebna znanja i sposobnosti za rad u svojoj struci, odnosno da obavi specijalizaciju, za vreme utvrđeno programom usavršavanja, odnosno specijalizacije.

Poslodavac može tim licima da obezbedi novčanu naknadu i druga prava u skladu sa zakonom, opštim aktom ili ugovorom o stručnom osposobljavanju i usavršavanju. Ona se ne smatra zaradom.
Volonteri za rad uglavnom ne dobijaju naknadu, ali i ako dobijaju, ona se ne smatra zaradom. Imaju prava iz zdravstvenog i penzionog osiguranja u slučaju invalididiteta, ako se radi o povredi na radu ili o profesionalnom oboljenju.

UGOVOR O DOPUNSKOM RADU
Zaposleni koji radi sa punim radnim vremenom kod poslodavca može da zaključi ugovor o dopunskom radu sa drugim poslodavcem a najviše do 1/3 punog radnog vremena. Tim ugovorom se uređuje pravo na novčanu naknadu i druga prava i obaveze po osnovu rada i on se zaključuje u pisanom obliku.

Ugovor o angažovanju direktora
Direktor može da zasnuje radni odnos na određeno -može da traje do isteka roka na koji je izabran, do razrešenjaili neodređeno vreme ugovorom o radu.

• Ako direktor ne zasniva radni odnos, međusobna prava, obaveze i odgovornosti između njega i poslodavca utvrđuju se ugovorom o međusobnim pravima, obavezama i odgovornostima direktora. U tom slučaju, lice koje obavlja poslove direktora ima pravo na naknadu za rad koja ima karakter zarade i druga prava, obaveze i odgovornosti u skladu sa ugovorom.

Obe vrste ugovora zaključuje sa direktorom u ime poslodavca upravni odbor ili drugi organ koji je određen aktom poslodavca.

UGOVOR SA LICEM KOJE JE ČLAN OMLADINSKE ILI STUDENTSKE ZADRUGE
Poslodavac može za obavljanje privremenih i povremenih poslova da zaključi ugovor sa licem koje je član omladinske ili studentske zadruge i koje nije starije od 30 godina.

UGOVOR O DELU – RAZLIKE I SLIČNOSTI SA UGOVOROM O RADU
Poslodavac može sa određenim licem da zaključi ugovor o delu u pisanom obliku radi obavljanja poslova koji su van delatnosti poslodavca a koji imaju za predmet:

• samostalnu izradu ili opravku određene stvari;
• samostalno izvršenje određenog fizičkog ili intelektualnog posla;

Ugovor o delu može da se zaključi i sa licem koje obavlja umetničku ili drugu delatnost u oblasti kulture i tada mora da bude u saglasnosti sa posebnim kolektivnim ugovorom za lica koja samostalno obavljaju delatnost u oblasti umetnosti i kulture, ako postoji.
Razlike ugovora o delu i ugovora o radu:
Ugovorom o delu se ugovara izvršenje konkretnog posla koji traje određeno vreme Ugovorom o radu se ugovara izvršavanje određene vrste poslova u određenom vremenskom periodu