Berze i berzovsko poslovanje

PREDGOVOR
Finansijska tržišta, kao sastavni dio ukupnog finansijskog sistema predstavljaju krvotok privrede bilo koje zemlje. Ona moraju da omoguće brz, lak i efikasan i produktivan protok i upotrebu kapitala, podizanje performansi privrednih subjekata, efikasnu alokaciju resursa, motivisanje preduzetničkog sektora i stalno povećanje domaćeg bruto proizvoda.
Na današnjim finasijskim tržištima prisutna su veoma dinamična i uzbudljiva zbivanja. Naime, razvojem kompjuterskih, informatičkih i drugih novih tehnologija, došlo je do globalizacije i integracije finansijskih tržišta i drugih finansijskih institucija, ogromnog rasta berzanskih transakcija, razvili su se novi finansijski instrumenti, koji obezbjeđuju funkcionisanje finansijskog sistema.  U tom smislu berze i berzansko poslovanje imaju veoma veliki i dalje dobijaju sve veći značaj. Zbog toga su berze i berzansko poslovanje predmet izučavanja na
gotovo svim fakultetima i visokim školama koje se bave opštom ili poslovnom ekonomijom. Berze su veoma značajan segment finansijskih tržišta, odnosno tržišta kapitala. Kao organizovane finansijske institucije u najrazvijenijim zemljama postoje više od dva vijeka, a na posotorima bivše SFRJ, Beogradska berza uz određene prekide postoji više od stotinu godina. I pored toga veoma je rijetka cjelovita literatura o berzama i berzanskom poslovanju. Dosadašnja razmatranja berzi i berzanskog poslovanja uglavnom su razmatrana u literaturi koja se bavi finansijskim tržištima ili  tržištem kapitala. Knjiga Berze i berzansko poslovanje je udžbenik za istoimeni predmet koji se izučava na Fakultetu za poslovne i finansijske studije u Banja Luci. Nastala je sa  ambicijom da bude osnovna literatura za studente, ali i za sve ostale koji žele da se detaljno upoznaju sa berzama kao finansijskim institucijama, berzanskim
poslovanjem, prednostima, nedostacima i rizicima trgovanja na berzi.  U knjizi je, kao praktičan primjer trgovanja na berzi, poseban značaj dat Beogradskoj berzi, kao jednoj od najstarijih berzi u Evropi s jedne strane, i berzi,  koja je nešto manje od 100 godina objedinjavala tržište današnje Srbije, Bosne i Hercegovine, Hrvatske, Slovenije, Makedonije i Crne Gore. Takoće, značajno mjesto  datoo je Banjalučkoj i Sarajevskoj berzi kao berzama koje objedinjavaju finasijsko tržište Bosne i Hercegovine i Republike Srpske. Knjiga ja napisana u skladu nastavnim planom i programom Fakulteta za poslovne i finansijske studije u Banja Luci. Takođe, u skladu je i sa vodećim svjetskim i univerzitetskim nastavnim programima. Stil pisanja i sadržaj knjige prilagođen je trogodišnjem studuju na Fakultetu za poslovne i finansijske studije kao i studentima koji posjeduju znanja iz objasti funkcinisanja finansijskih tržišta.
Imajući u vidu da naša stručna literatura još nije sistematizovala termine koji se upotrebaljavaju u praktičnoj primjeni na finansijskim tržištima, za veliki broj odrednica (u zagradi) dat je orginalan naziv na enegleskom jeziku. Knjiga je podjeljena u 7 (sedam) glava čiji sadržaj predstavlja funkcionalno zaokružene cjeline