Statistika

Naziv statistika potiče od latinske reči Status, što znači stanje i italijanskog termina Regione di stato, što znači država, državni interes. Uzmemo li bilo koji od ovih etimoloških izvora u nastanku reči statistika, vidimo da je država kao celina bila područje nastanka i formiranja statistike kao društvene discipline, odnosno da je to bio jedan vid određene prostorne definisanosti predmeta statistike. Od kraja XVIII veka naglo se razvijaju statistička teorija i metodologija zahvaljujući pre svega razvoju teorije verovatnoća, čemu su posebno doprineli Prej Simon Laplas (Pierr-Simon Laplace) i Adolf Ketle (Adolphe Quetelet). Rezultati njihovih radova otkrivena su i razrađena tokom XX veka nova tehnička rešenja i teorijska saznanja koja su omogućila još brži razvoj i savremena dostignuća statistike. Uloga Ketlea u razvoju statistike naročito se ogleda u njegovoj inicijativi da se održi privi kongres statističara u Briselu 1853. godine. Dve godine kasnije osnovan je Međunarodni statistički institut koji do danas neprekidno radi na razvoju statističke teorije, prakse i nastave statistike. Značajan doprinos razvoju statistike dali su: Karl Gaus (Carl Gauss 1777-1855), Karl Pirsona (Karl Pearson 1857- 1936), Ser Ronald Fišer (Ronald Fisher), Viliam Goset (William Gosset), Jerži Nimen (Jerzy Neyman), Viliam Deming (Willam Deming), Frenk Vilkokson (Frank Wilcoxon), Džon Tjuki (John Tukey), Bredli Efron (Bradley Efron), C.R.Rao, Aleksandar Čuprov, Piter Hol (Peter Hall) i drugi. Predmet proučavanja statistike su varijabilni (promenljive) pojave koje se ispoljavaju u masi slučajeva i zovu se masovne pojave.